2023 09 26_DEIA, DdN eta NdG_Kontrapisuak ✖✖✖

 

______ Kontrapisuak

Teknologia berriak deritzotenek gure bizitzan sartu zirenetik, gure egunerokotasuna zorabiozko abiaduran doa. Teknologia ez baita, zentzurik laxoenean ulertuta, ez sortzen ez suntsitzen, geldiezin eraldatzen da, denetan eta guztiongan duen eragina esponentzialki areagotuz. Aurrerabidea, akaso… Izan ere, aurrerabideak berekin dakar eskubide berriak lortzea, desberdintasunak desagerraraztea, komunitate-bizitzaren balioak eta oinarrizko printzipioak indartzea eta ahulak babestea. Eta boterearen arbitrariotasunari kontrajartzen zaio beti eta, tira, horrela egiten ez badu, beste zerbaiti buruz ari gara. Teknologia berriek eta haien garro amaigabeek etengabe eraldatzen ari diren potentziala ikusita, ez dakit nahita kontrolik gabeko deriba baten aurrean gauden edo, sinpleki, inork ez duen oraindik etenaldirako edo hausnarketarako formula aurkitu. Baina argi daukana da gure aldetik zeozer ere jarri behar dugula. Zera… Azken egunotan komunikabideen titular nagusia eduki sexualeko irudien manipulazioa, Adimen Artifiziala delakoaren erabiliz, izan da, testuinguru konkretu batean: irudietan ikusten diren aurpegiak neskenak dira, haien inguruneko mutileek editatuak, batzuk eta besteak, adingabekoak. Zabalduak izan ziren eta, kasuren batean, xantaiarako tresna gisa erabiliz. Ondorio penalak aparte, eskandalagarria eta oso tristea da. Lehenagoz notizia izan ziren beste gertakari batzuetan pasa izan zen bezala: neska-mutilek beren mugikorrekin zaurgarriagoak ziren beste batzuen aurka egiten zituzten umiliazioak eta erasoak –baita sexu-izaerakoak ere– grabatzen zituzten kasuez ari naiz. Hona hemen galdera batzuk: Sistema, tresna teknologikoak, izan al ziren noraeza horren errudunak? Adimen Artifiziala al da orain? Norberarekiko eta besteekiko errespetua, non ikasten da? Goi-mailako informatikako edota formakuntza neoteknologikoko ikastaroetan akaso?

Etorkizuna haurrak eta gazteak badira, gogora dezagun gure erantzukizuna direla. Haien balioak, geureak. Eta beren hauskortasuna, gure porrota.  _________________________________

❌❌❌

2023 09 19_DEIA, Ndg eta DdNNav_Hain urrun, hain gertu... 🖤🖤🖤

 

______ Hain urrun, hain gertu. 

Komunitatean bizi den gizakiaren lehen arrastotik, ezin ukatuzko ziurtasuna da pobrezia eta ahultasuna estuki lotuta daudela. Hondamendi naturalak, gerrak eta gainerako gatazka armatuak, goseteak, atzean utzitako izugarrikeriaren sine die luzapenak, status quo jasanezinak... ahulenekin grinatu egiten dute beti. Berdin dio historiaurreaz edo egungo momentuaz hitz egiten badugu, tragediek modu esponentzialean biderkatzen baitute beren eragin hilgarria muturreko pobreziako gizatalde edo eremuetan. Naturaren indarrak, aldez aurretik abisatu gabe lehertzen denean, babesgabezia  eragiten du ezinbestean zaurgarrienengan, baina gizakiaren neurrigabeko ekintzak, inoiz baketsua ez denak, mutur jasanezinetaraino zorrozten du. Eta horixe izan da, halaber, egun hauetan bizi izandako bi tragedien izendatzaile komuna: Marokoko historiako lurrikararik indartsuenak Atlaseko eskualde apal eta ahaztuenak kolpatzen ditu, eta, Libian, Jainkoaren eskutik utzitako bi presa zaharkituen euste-hormak leherraraztu dituzte euri-jasek, Derna hiriko zenbait auzo aurretik eramanez. Bi kasuetan, milaka hildako eta desagertu. Laburbilduz: zorigaitzek ez diete berdin eragiten aberatsei eta pobreei, unea iritsitakoan desastrearen ondorioak kaltetutako eremu eta komunitateen prekarietateari esker handituko baitira. Baina benetan tragikoa dena geroxago dator, in situ laguntza eta kooperazio mordoaren, biktimen zenbaketaren eta kalte ekonomikoen kuantifikazioaren ondoren, arrazionaltasunaren puxika -baita ondo ulertutako elkartasunarena ere, hau da, egin dezagun karitatea alde batera- hustu egiten da. Munduko leku ahulenetan aukera gutxiago du jendeak hondamendien ondorioetatik berreskuratzeko, pobrezia-egoera larriagotu eginez, hortik ateratzea ia ezinezko bihurtuz, sorgin-gurpila… Holako patroiak bideratu eta gainditu ahal izatea estatuen esku dago, beraz gizakien esku. Ez ekiteko inongo aitzakirik ez egon arren, aurrean dagoen bidea luzaroz doa. Borondaterik al dago?

Hain urrun, hain gertu. Mugarik ez.

🖤🖤🖤

2023 09 12_DEIA, DdNNav eta NdG_Urrezko arau hirukoitza hitz batean: errespetua. 💛🧡💜

 

_______ Urrezko arau hirukoitza

Iraileko lehen egunetan udarako itxiera ofiziala markatu ohi da: hiribildu- eta herrietako azken ospakizunak ditugu, azken herri-jaiak, aipatu beharra ba zein Alarde bizi izan dugun aurten Hondarribian, egundokoa, zirraragarria; arraunzale amorratuoi ez diezagutela falta izan ere Kontxako Banderaren emozioa… Zorionak, Donostia Arraun Lagunak! Zorionak, Urdaibai!; edo txikien eskolara bueltako ordutegiak, ezinbestekoki etxeko bakea hankaz gora jarriz, lana eta familia bateragarri nola egitea eta abar. Tira, abiyua erreskuratzea besterik ez dago, pausoz pauso, beti aurrera. Eta aurten, nobedade bat dago gaurkotasun politikoari dagokionez: udako hauteskundeak pasata, normaltasunera itzulia aidean dago oraindik eta ezin iragarrizkoa da. Hastear dagoen Espainiako ikasturte politiko berria bezala: inbestidura-eztabaida pare batekin gure aurrean; Puigdemont, inor izateaz, nagusien-nagusitzat jokatzen barregarrikeriaren beldurrik gabe; Feijóo iparra galdurik, etengabeko kontraesanean; Sanchez ezkutaturik, berari dagokiona besteei egiarazten utziz akaso?; Espainiar politikaren izen zahar batzuk okasiorako berreskuratuak aproposako mezuak, bai txalotuak bai arbuiatuak, lau haizetara zabaltzeko; eta, azkenik, nola ez, EAJ, dianaren erdi-erdian ohi den bezala, beti gaitz guztien eta inboluzio-arrisku ororen errudun, berdin dio bizi garen kaosaren benetako erantzuleek aurre egin edo konpondu nahi edo jakin ez dutena, hain zuzen, hau komerie… Tom Wolfek idatzitako "Banidadeen sua" eleberrian bezala, eztabaida dialektikoak eta ezberdinen arteko lehia politiko noblea hipokresia eta itxurazko joko bihurtu dituzte askok, non bakoitzak unean uneko komenientziei men egiten dien, konpromiso ororen urrezko arau hirukoitza alde batera utziz: emandako hitzari, aurkariari eta geure buruari errespetua. Hau falta bada, zer espero?

Bizitzaren edozein arlotan gure helburuak lortzeko aukeratzen ditugun bidea eta baliabideak funtsa, mamia badira, politikagintzan are gehiago dira. Denak ez duelako balio... _______________

💛🧡❤️💙💚💜