Euskal etxe pila banaturik daude munduan zehar, Eusko Jaurlaritzaren zerrendak 200 inguru aipatzen du. Zalantzarik gabe, asko gara horietako batzuk ezagutu ahal izan ditugunok, diasporako euskaldunekin une ahaztezinak partekatuz. Gutxitan sentitu dut nere euskal nortasuna errotuago Euskaditik kanpoko gizon-emakumeek nola aldarrikatzen duten berea pertsonalki ezagutu dudanean baino. Batez ere gazteak, nagusien lurra inoiz zapaldu ez badute ere. XX. mendearen hasieran, Etxegoyen batzuk Irundik Ameriketara joan ziren etorkizun hobe baten bila, hainbeste euskaldun bezala. Bi belaunaldi geroago, haien ondorengoak Argentinatik bisitan zetozenen bakoitzean, nire haurtzaroaren etxea festa eta emozioen joan-etorri etengabea zen. Azken egunotan sentitu dudan emozioa bera, euskal-argentinar komunitateak ospatutako ekitaldi eder baten irudiak ikustean: Euskal Aste Nazionala, Macachinen, Argentiniako Pampa erdian. 5500 biztanleko herri honetan, 50 euskal etxe argentiniarrak eta 1500 lagun baino gehiago bildu dira parte hartzeko: topaketak, hitzaldiak, dantzaldiak, euskal kultur eta kirol ekimenak, lan-ihardunaldiak, erakunden arteko bilerak… Tira, alde batetik merezitako festa, bestaldetik, euskal komunitateen arteko harremanak sendotzeko lanak. Adibidez, Eusko Jaurlaritzako Kanpo Harremanetarako Idazkari nagusi anderea lekuko dela, lankidetza eta truke hitzarmen oso berezia sinatu du Mondragon Unibertsitateak Macachingo Euzko Alkartasuna Euskal Etxea denarekin eta bi tokiko kooperatibekin, Atreuco Cooperativa Agropecuaria eta Cooperativa de Obras y Servicios Públicos, biak Mondragon Korporazio enblematikoa baino zaharragoak.
Euskal mugimendu kooperatiboa berezia da: dinamikoa,
lurraldean errotua eta eragin katalizatzaile indartsuarekin. Hemen zein
Argentinan gure izate nazionalaren balio banaezinak mantentzen ditu: nortasuna,
ekitatea, konpromisoa, adorea, lana, lana eta lana. Oraindik ere, zailtasunak
zailtasun, ekonomia sozial baten aldeko apustu sendoa izaten jarraitzen da.
Irmo ___
