.jpg)
Aintzira kanadiar bat gure planetaren errealitate geologikoaren nondik norakoak erakusten dizkigun lekurik ezaugarrien bihurtu da: Crawford Lakua. Oso txikia izan arren, puntatik puntara 250 m. besterik ez ditu, 24ko sakonera ezkutatzen du, beraz, gainazaleko urak ez dira hondokoekin nahasten. Hondo horretan atmosferatik datozen sedimentuen geruza jarraitu- eta perfektuak metatzen joan dira, bat igarotako urte bakoitzeko, non liburu ireki batean bezala irakur daitekeen. Adibidez: hondotik ateratako 90 zmt.ko lagin bertikal batek Lurraren bilakaera kontatzen digu, urtez urte, XIII. Mendetik! Nabarmendu dezagun orain adituek 1950ean datatutako marka, zeinaren bidez argi erakusten baitira erradioaktibitate atomikoaren arrastoak, mikroplastiko- eta erregai fosilak erretzearen hondarrak edota lurreko tenperaturaren igoerak eragindako aldaketa biokimikoak. Beste era batera esanda: giza jardueraren eragin zuzen eta globalak markatutako denbora geologikoaren hasiera. Harrezkero, hazten utzi ez duen inpaktu negativo honek gero eta gogorrago kolpatzen du. Horrela ez badirudi ere, Lurra sistema perfektu bat da non den-dena –ona, txarra eta txarrena– lotuta dagoen. Hola, berotze globala honako hauetan agertzen da zehazki: bero-boladak, euri-eskasia, uholdeak edo sute suntsitzaileak, lehorte luzeak, poloak urtzea, itsas maila handitzea, ekaitz handiak, bioaniztasuna murriztea…
Tira, zientziak
hainbeste gai- eta egoeri buruzko arrazoi eta ezagutza gero eta gehiago ematen
duen heinean, gizakiok ezjakin inozo negazionista gisa jokatzen jarraitzen
gara. Ez klima aldaketaz baizik eta holako beste ziurtasun batez: gizakiaren
esku harraparia dela hondamendiaren erruduna. Lehenengo erreakzioa isurien
iturria ixtea izan beharko litzateke, ezta? Bada, hemen inork ez du deus ixten
sen onari atea izan ezik, baterako ekintza politikoa barne. Beraz, Kanadako
laku ezkutu batek, motu proprio, gure planetaren egiazko eta apelaezin
historia idazten jarraituko du.
Etorkizunean norbaitek irakurriko ote du?
.jpg)
