Mahsa Amini
____________ Joan den larunbatean, Kurdistan iraniarreko bere jaioterrian, lurperatu zuten 22 urte besterik ez zituen Mahsa Amini neska. Familiarekin oporretan ari zen Teheranen non poliziak atxilotu zuen. Bere delitua? 1979ko iraultzatik emakumeentzat derrigorrezkoa den hiyab modu "desegokian" eramatea, ile gehiegi agerian utziz. Azken hilabeteotan, Raisí presidente ultrakontserbadorearen Gobernuak emakumeen gaineko presioa areagotu egin du Iranen, jantzien eta jokabidearen arau islamikoak zorrotz bete ditzaten. Tira, Moralaren Polizia izenekoaren ekintzak eta atxiloketen kopurua biderkatu dira nabarmen. Mahsa oinez sartu zen komisarian eta, egun berean, koman jada, bertatik atera zen anbulantzian ospitalaren bidean. Hiru eguneko agoniaren ostean, hil zen. Bertsio ofizialak lizunkeriaz dio bihotzekoak jota hil zela baina bere gorputzak egi ezberdina erakusten du: jasandako tratu txarrak ukaezinak dira. Masha gaztearen hileta jendetsuaren ondoren, ehunka emakumek euren bizilagunaren hilketaren aurka berez manifestatu ziren, elkartasuna- eta borrokaren seinale gisa nahitaezko zapi islamikoa kenduz. Jokabide bereko beste manifestazioak sortzen ari dira Irango beste zonaldeetan ere. Baita Afganistanen non talibanak emakumeren eskubideak deuseztatzen ari diren 2021eko abuztuan boterera itzuli zirenetik: manifestari atxilotuak, desagertuak, torturatuak; lanerako eta hezkuntzarako eskubiderik gabeko emakumeak eta neskak; eta behartutako ezkontzen igoera geldiezina, neskatoekin izugarrikeria horren protagonistaz. ‘Emakumearen Ministerioa’ izan zena ‘Bertutearen Hedapenerako eta Bizioaren Prebentziorako Ministerioa’ ordezkatu izana ez da sintoma edota ikur bat, benetako tragedia baizik: bi belaunaldi geroago gaurko emakumeei ukatzen zaie haien amonek ezagutu zuten askatasuna. Hala eta guztiz ere, ez dute etsi.
Haien borroka, irrika eta
adorea itzulerarik gabeko bidea dela pentsatu nahi dut. Amore ez emateko botatzen
ari diren oihua gorgarria da, Mendebaldeko isiltasuna ere bai. Gure lotsarako.
________________________________________
