martes, 8 de abril de 2025

2025 04 08_DEIA, DdNNav eta NdG_Zurztasun



____ Zurztasun

Joan den ostegunean lagun oso maite baten ama zendu zen bere etxean, bakean, gertukoen berotasunean, seme-alabez eta bilobaz inguratuta. Gutxi geroago, maitasunez eta samurtasunez beteriko mezu batekin, beste lagun estimatu batek haren amaren 100 urtebete goxoaren berria partekatzen zuen. Biak belaunaldi bereko alabak dira, baita nire gurasoak. Horregatik, adina partekatzen dugunok, urte batzuk gora edo behera, badakigu -edo berandu baino lehen jakingo dugu- gure adinekoen galerak uzten duen karga emozional izugarria, zurtztasuna. Eta haien azken unea oso adin handiarekin iristen zaienean, ere badakigu zahartzaroan beraiek merezi duten bizi-kalitate on ematearen nahiaren pisu erantsiaz. Sarritan, lan zaila izateaz gain, bide bakartia eta esker txarrekoa izaten da. Egungo batez besteko bizi-itxaropena, termino estatistikotan behintzat, nabarmen handitu da aurreko garaietakoarekin alderatuta. Era berean, garai hartan adin jakin batean zaharratzat hartzen zirenak, gaur egun ez dira, zahartaroa beranduago iristen da, zorionez. Baina berez ukaezina bai den egitatea da gero eta gehiago garela zaharrengana iritsiko garenak. Eta zaharrek, denok, arreta berezia eskatzen dute, edozein dela ere. Bai, hauskortasun hori denboraren igarotze soilaren ondorio bada ere, areagotu egiten da esponentzialki gaixotasunak, dementziak, ezintasunak jotzen dituenean, edota ere bakardadeak eta abandonuak askotan.

Gure adinekoen bizitza ospatzeko eta heriotzaren unean gertu, haien ondoan, egoteko aukera izan dugunok zorionekoak gara. Baita osasun publikoa, profesional kualifikatuak eta bitarteko materialak izateagatik ere, zaintzailearen zama eramangarriagoa ahal izan dadin edota, etxekok ezin badugu, gureak zaintzen, laguntzen eta babesten dituztenarena. Zoritxarrez, ez da beti horrela izaten, dela etxe baten intimitatean, dela arimarik gabeko egoitzenenean, badaudela. Sistemak emaitzen kontua egoiliarren duintasuna baino lehenago babesteko aukera ematen dienak dira.

Ez dago hainbeste mintzen duen zurztasunik...