martes, 23 de septiembre de 2025

2025 09 23_DEIA, DdNNav eta NdG_Paris, 11 Avenue Marceau. Bueltan gaude.


__________ Paris, 11 Avenue Marceau, bueltan gaude.

Duela lau urte, Kongresuan Memoria Demokratikoaren Lege Proiektuaren eztabaida hastear zegoela ikusiz, zutabe bat idatzi nuen, lege horren eskutik EAJ-k azkenean lortuko zuela defendatzen zutenen ezjakintasuna, kaskarkeria eta chauvinismoa azpimarratuz bukatzen zena: Pariseko Marceau eraikina historikoaren itzultzea. Ez zeuden oker. Ezta ni ere.

Parisen, 11 Marceau Avenue, hor egon da, duin eta zutik, lehen unetik azkeneraino: erbesteko Eusko Jaurlaritzak egindako politikaren ikurra eta errefuxiatuekiko zuen konpromisoaren erreferente nagusia, Espainiako Gerra Zibilaren ondorengo urteetan; 1937ko hasieran, Rafael de Picaveak, Euzkadiko Gobernu Ordezkaritzaren bulegoak jartzeko, alokatu zuen eraikina, 1939ko otsailean, gerra irabaztear zeuden frankisten atzapar konfiskatzaileetatik bere ondarea babesteko EAJk sortutako Finances et Entreprises sozietateak, Amerikan bizi ziren militanteen ekarpenei esker, erosi zuena; 1940ean, Frantzia naziek inbaditu izanda, Armadak eta Gestapok konfiskatu zuen eraikina eta Falangearen egoitza bihurtu zen ere; 1944ean, 2. Mundu Gerraren ondoren berreskuratua izan zen eta 1951ean, agintari frankistei Frantziak eskeinita eta emanda izan zen; duela gutxi arte, Instituto Cervantes delakoaren Pariseko egoitza ofiziala izan da; nolanahi ere, une orotan, porrotari inoiz amore eman gabe, jasandako espoliazioa iraultzeko borrokatzen jarraitzen izan dira EAJko beste kide eta ordezkarik.

2025ko irailak 20ean, EBBren presidentea Aitor Esteban hunkituak, bide luze baten amaiera eta beste berri baten hasiera aldarrikatu zuen, solemneki, Parisen bertan, Marceau eraikineko areto nagusian, herri baten erresistentziaren ikurra denaren erdi-erdian eta faxismoaren aurkako borrokarena ere, deserrotze- eta erbesteratzearen aurreko konpromisoaren erreferentea, baita Europako eraikitzearena ere. Hau da, EAJ-ren ekintza politikoa sostengatu zuten eta sostengatzen duten printzipioak, zeinengatik merezi baitu ekin egitea, borrokatzea eta konprometitzea. Bueltan gaude.

martes, 16 de septiembre de 2025

2025 09 16_DEIA eta DdNNav_Tximeletak


________ Tximeletak

Aitortu beharra: garai oso-oso asaldatua bizitzen ari gara, eromen kolektibo moduko bat, eta denok, era batera edo bestera, nahita edo nahi gabe, parte hartzen dugu. Izan ere, azken edo hurrengo astinduaren jatorritik milaka kilometrotara egonda ere, tximeleta jakin batzuen hegaladak zehazki, egunerokotasunaren zimenduak pitzatuarazi ditzake juxtu gure oinen azpian. Gainera, goi-mailako agintari politikoek eta gobernaburu ezberdinek antipolitika beren izateko arrazoi bihurtzen badute, lehenengo kaltetuak gu gara, oinezko jendea, jende ona. Ihesbiderik ez dugulako: ezjakintzat hartuta, hiritar gisa beharrean ganadu, robot edo meneko gisa tratatzen gaituzte,‘nirekin edo nire aurka’ kontsignapean. Bost axola indartsuenaren legea edo klaseko azkenarena bada, baldin eta batak edo besteak interes orokorrari zerbitzatuaren ordez, beren onurarako bakarrik jarduten badute, erabaki-hartze bakoitzean dibidendu pertsonalak eta politikoak biderkatuz. Bistan dago ere, beren burua Jainkoak berak mundu mailako ordena berri baten agintea hartzeko izendatzen dituela uste dutenek -batzuena haren kaleko inguru ñiniñoa mugatzen den arren- urrats batera daude haien helburua oztopatzen duen guztia hauts egiteko, hau da, elkarbizitza-arauak, arrazionaltasuna, etika... Eta kasurik lazgarrienetan, laranja-trump edota gazatar odol-gorria kasutan diot, Eskubide Estatu bera, baita oinarrizko printzipio humanitarioak ere, soberan daude. Gehi diezaiogun hori guztiari sare sozialak gainezka egiten dituzten koloretako tximeleteen hegalada frenetikoa eta telegidatua, aide-kolpe bakoitzean desinformazioaren uhin hedakorra handiagotuz, biziki jatuna. Jende onaren sarraskijaleek inoiz ez zuten hain erraza izan, ezta edozein izkin ilunetan bigarren mailako konplizeak eskuratzeko ere. Guztiak, harrokeriak eta handigurak jota, lau haizetara gorroto bera inokulatuz, sare sozialetako haien profilaren alegiazko solapan iltzaututako tximeleta babesgabe bat erakutsiz.

Tximeleta gaixoak, manipulatzaile gorrotagarriak.

martes, 9 de septiembre de 2025

2025 09 09_Deia eta DdNNav_Aditzaile onari...


 



_________ Aditzaile onari...

Haren benetako jatorria argi ez egon arren, politika-eremutan maiz erabiltzen den esaldi bat da, mezu berbera literaltasun ezberdinez: ‘Arazo bat konpondu nahi baduzu, izendatu arduradun bat, konponbidea berandutzea nahi baduzu, sortu batzorde bat'. Tira, batzorde edota lan-talde bat, elkarrizketa-mahai bat eta antzekoak. Egia esan, izan dezakeen arrazoi-puntuak -egokia baino funtsiz gabekoagoa iruditzen zaidan arren- bere baitan kontraesana duela uste dut: alde batetik, arduradun bat izendatzeak soilik arazoa konpontzea ez du beti bermatzen eta, bestetik, batzorde bat sortzea gaia zikintzeko asmo bakarraz norbaiten nahita erabakia da, arduradun bat dago. Irtenbide zintzo bat lortzea, nolanahi ere, batzuen eta besteen jokabide zuzenaren ondorio izango dela ari naiz. Beste era batera esanda: kartak aldez aurretik markatuta daudela jakinda parte hartzen duen oro, konplizea izateaz gain, zuzenean hondamendiaren erantzule ere bada. Baina zertarako balio du hau denak ondoriorik ez badu? Zertarako balio dute DANAri, suteei, alderdi honen edo beste alderdiaren ustelkeriari buruz irekita dauden ikerketa-parlamentiar batzordeek, ez baitute gutxieneko akordio bat bilatzen, erantzukizunak saihestea eta elkarri errua botatzea baizik? Edota, zertarako balio du alkate batek alardeari buruzko Elkarrizketa-Mahaia deitzeak, bi jarrera dibergente baina era berean legitimoak bertan parte hartzeko, mahaian esertzeko premisa, haietako partaide baten helburua bai ala bai baliozkotzea bada?, non aurkakoaren derrigorrezko errekonozimendua?, non elkarrizketa?, zer ondorio mota espero daitekeen? Betikoa: pentsamendu bakarraren araua, egiarekiko mespretxua. Komunikabideetan adierazpen eta irudiak izan arren, baita hutsaltasuna ere.

Izan ere, atzo, irailak 8, Hondarribiak berriro argi hitz egin zuen, batzorde-, elkarrizketa-mahai-, presio-talde-, baita ere politikari eta medio gehienek, aurten ere isilarazi nahi izan duten herriko seme-alabeen ahotsa lau haizetara entzunaraziz. Aitzaile onari...